zondag 25 oktober 2015

Eerste indrukken Android 6.0 (MarshMallow)

Sinds enkele weken is op de Nexus 5 en Nexus 6 telefoons Android 6.0 (MarshMallow) te bewonderen. Een overzicht van de nieuwe functies kun je onder andere op de site van AndroidWorld vinden. Ik beperk mij hier tot de veranderingen die je als TalkBack gebruiker zult ervaren. Deze keer is de ontgrendelmethode niet veranderd, dus net als in Android 5.X met twee vingers vanaf de onderkant van het scherm omhoog vegen, tenminste als je geen pincode hebt ingesteld. Ook niet veranderd, en dat is jammer, is de manier waarop met meldingen op het vergrendelscherm wordt omgegaan. Je kunt ze nog steeds niet goed wegvegen. In minstens 50% van de gevallen haal ik een melding weg, die nog moest blijven staan.

Telefoon knop vervangen door spraak assistent


De Telefoon knop is niet langer direct vanaf het ontgrendelscherm te bereiken. Op de positie hiervan, dus links onderaan het scherm staat nu de spraak assistent, die in vorige versies van Android te vinden was als Google Now, of spraakgestuurd zoeken. Ik zie geen verschil, behalve dan dat je Android kunt ontgrendelen met een zoekopdracht of commando. De Nederlandse assistent kent volgens mij nog steeds minder commando's dan zijn Engelse tegenhanger, maar een wekker zetten, of programma openen gaat prima met deze assistent. Wel vreemd is dat je af en toe de melding krijgt dat hij/zij iets niet kan, maar het vervolgens wel gewoon doet. b.v. "open bankieren". Je krijgt dan als melding "geen suggestie", waarna toch de ING app wordt geopend.

Onderdelen uit de statusbalk nu individuel uit te lezen met TalkBack


Hier hebben wij lang op moeten wachten. TalkBack liet altijd de hele statusregel horen, en dan ook nog eens het hele element, dus als er een sms op de statusbalk stond, las TalkBack dat hele bericht voor. Wilde je dus alleen even weten hoeveel stroom je nog had, dan was de statusbalk niet de juiste plaats. Vanaf Android 6.0 kun je via swipe-bewegingen door de onderdelen op de statusbalk navigeren. Helaas kun je vervolgens nog niet doorclicken op zo'n onderdeel. Dus dubbeltikken op een SMS opent niet de berichten-editor, maar in het beste geval het meldingenpaneel en ook dat niet altijd, of beter, vaak niet. Maar goed, toch een flinke vooruitgang.

Volumeregeling


Google heeft problemen met iets dat zó simpel lijkt, goed voor elkaar te krijgen. Je hebt maar twee volumeknoppen, en minstens drie volumes die je daarmee wilt kunnen regelen: het beltoonvolume, het muziek/talkback volume en het volume van de wekker. Soms komt daar ook nog het volume voor een app als Spotify bij. In Android 5 verscheen er, als je op een volumeknop drukte een menu op het scherm waarmee je niet-storen parameters kon instellen. In Android 6 is dit menu vervangen door weer iets nieuws. Het werkt volgens mij als volgt:
  • De volumeknoppen bedienen standaard het beltoon/notificatie volume, tenzij een app de volumeknoppen overneemt.
  • Rust je vinger op het scherm, terwijl je de volumeknoppen bedient, dan verander je het muziek/TalkBack volume. Zo werkte de Nexus 7 vvroeger ook.
  • Wil je een volume dempen, of een ander volume aanpassen, dan moet dit via het menu dat op het scherm direct onder de statusbalk wordt getoond.
  • Wil je dit menu, dat best lang blijft staan en b.v. de zoekbalk in de weg zit, laten verdwijnen, dan veeg je het met twee vingers omhoog weg. De twee vingers moet je op het menu plaatsen, anders gebeurt er helemaal niets.

Het menu waar ik het over had, heeft in eerste instantie een knop, die de naam van het actieve volume aangeeft, een slider waarmee je het volume kunt aanpassen, en een 'uitvouwen' knop, waarmee ook de andere volumes zichtbaar worden. Druk je op de knop met de volumenaam, dan demp je dat volume in één klap, dus doe je dit met het mediavolume dan is ook TalkBack direct stil. Nogmaals dubbeltikken zet het volume weer op de oude stand terug, dus als je je realiseert waarom TalkBack ineens niets zegt, is nogmaals dubbeltikken voldoende om hem weer tot leven te wekken. Met de uitvouwen knop, worden zoals gezegd de andere volumes zichtbaar, en heb je dus de mogelijkheid om via de schuifregelaars alle volumes onafhankelijk in te stellen. Ben je klaar, dan swipe je het menu naar boven van het scherm. Het niet-storen scherm dat in Android 5 werd geactiveerd als de volumeknop werd ingedrukt, is verhuisd naar het snelle instellingen scherm.

Nieuw overzicht scherm


Android 5 introduceerde een overzicht scherm, als opvolger van het 'recente apps' scherm. Hierop staan je laatst bezochte apps, maar ook recente zoekopdrachten, met naast ieder scherm een sluiten knop. In Android 6 staat bij iedere app nu ook een 'app info' knop, waarmee je direct naar het sherm springt dat je normaal via instellingen->apps->appnaamkon bereiken. Hier kun je de app verwijderen, stoppen, cache legen, permissies instellen enz. Ook de sluiten knop is gebleven.

Nieuw apps scherm


Ook het scherm dat je krijgt als je op de 'apps' knop drukt is veranderd. Deze verandering komt ook naar Android 5 via een update van de Google App. In plaats van naast elkaar liggende pagina's waar je met 2 vingers doorheen kon swipen, is de app lijst nu één lange lijst geworden. Bovenaan deze lijst zit een zoekvak waarmee je kunt filteren, dus wil je naar twitter, dan typ je 'tw' waarna tweetings en twitter (in mijn geval dan) overblijven, plus een knop om in de playstore te zoeken naar een matchende app.
Direct onder het zoekvak staan 4 meest/recent gebruikte apps, daaronder de alfabetische lijst.

App info scherm


Ook het info scherm per app is flink veranderd. Per app heb je nu een aantal rubrieken zoals opslag, meldingen, en machtigingen. Click je op één van die rubrieken, dan komen er extra opties beschikbaar. Echt helemaal nieuw in Android 6 is de rubriek machtigingen. Hier kunnen alle door een app gevraagde machtigingen, zoals locatie, contacten e.d. worden bekeken en aan- of uitgezet. Probeer je een instelling uit te zetten voor een app die nog voor eerdere versies van Android is gemaakt, dan komt er een waarschuwing dat de app het hierna mogelijk niet meer zal doen.
Ook nieuw voor mij is de Datagebruik rubriek. Hierin staat hoeveel de app tot nu toe aan data heeft verslonden, en kan het gebruik worden beperkt, b.v. door aan te geven dat er geen data gebruikt mag worden als er alleen mobiel netwerkverkeer is, of wanneer de app in de achtergrond draait.

Conclusie tot nu toe


Op het eerste gezicht lijkt het gebruik van Android 6 op dat van Android 5. Er zijn wel veranderingen, maar die prima te doen met TalkBack. Als je eenmaal doorhebt hoe het nieuwe volumesysteem werkt, is dit een verbetering t.o.v. Android 5.

vrijdag 2 oktober 2015

AutoTTS wisselt automatisch van taal als de tekst dat vereist.

Eén van de functies die nog steeds ontbreekt in de screenreaders voor Android is een optie om snel van taal te wisselen. Open je een Engelstalige web pagina terwijl de telefoon in et Nederlands staat, dan moet je *of* proberen het steenkolenengels van je TTS te verstaan, of wisselen naar een Engelse stem, maar daarvoor moet je meestal de app eerst verlaten.

AutoTTS probeert dit probleem op te lossen door on-the-fly te kijken naar de taal van een tekst en daar dan een van tevoren gekozen stem voor in te schakelen. Voor betere performance wordt aangeraden voor iedere te gebruiken taal een andere engine te kiezen, mmaar 2 stemmen binnen dezelfde Engine zijn ook toegestaan.

Installatie


Download de app in de playstore via deze link. Hierdoor is er een nieuwe synthesizer toegevoegd, autoTTS genaamd. Deze kun je activeren via instellingen->taal en invoer, of door in het global context menu van talkback steminstellingen aanpassen te selecteren. Selecteer hier de AutoTTS synthesizer.

Nadat deze is geselecteerd kun je bij de instellingen van deze stem selecteren welk soort tekstherkenning je wilt. geen, tweetalig, of volledieg automatisch. De tweetalige optie is volgens mij vooral bedoeld voor mensen die talen in 2 lettersoorten, zoals Grieks en Latin gebruiken. De volautomatische versie probeert van iedere zin te achterhalen in welke taal deze is gesproken. Verder stel je een taal in die gekozen moet worden als atouTTS het niet weet. In een derde scherm kies je tenslotte per taal welke stem gebruikt moet worden. Hierna is het een kwestie van hopen dat het goed komt.

Ervaring


Korte regels, zoals de namen van apps op het startscherm, vind de app wel lastg. Hij pakt in mijn geval dan vaak Engels, terwijl Nederlands zou moeten, maar bij nieuws artikelen heeft de ap het doorgaans goed en wisselt hij goed naar de andere taal/stem. Voorlopig mag de app op mijn telefoon blijven staan. D